Wyniki konkursu na projekt rewitalizacji i adaptacji zespołu pałacowego w Bieżuniu

Zaproponowane rozwiązanie cechuje logika programowa, troska o ekonomiczność realizacji i eksploatacji obiektu oraz stosowny umiar. Prace cechuje dojrzały warsztat projektowy w dyspozycjach generalnych konsekwentnie przeprowadzony przez cały projekt. Znacząca eliminacja piwnic sprzyja ekonomice realizacji a rozbudowa części parterowej o funkcje kubaturowe czyni z nich atrakcyjne przestrzenie funkcjonalne otwarte w sposób naturalny na ogród i przyrodę co jest istotą tego typu założenia. Pewien niedosyty wywołuje charakter detalu szczególnie wnętrz zabytkowych oraz estetyka elewacji części nowych pozostającą w kontrze do architektury historycznej. Sąd ocenia te decyzję jako radykalny gest doktrynalny  (kontrast stare –nowe) uczytelniający rozróżnienie. W opinii sądu to rozgraniczenie jest za silne i niepotrzebne i powodujące utratę postrzegania zespołu jako jednorodnego stylistycznie co było zaleceniem do II etapu konkursu. Stopień uspójnienia obu części musi się stać przedmiotem pogłębionych analiz na etapie pokonkursowym. Wątpliwości Sądu budzi też sposób potraktowania założeń ogrodu barokowego jako daleki od oryginalnych założeń pierwotnych i oczekiwanych rozwiązań projektowych jednak mieszczący się w granicach oczekiwanej współczesnej kreacji podyktowanej również względami ekonomicznymi i eksploatacyjnymi. Po spełnieniu w całości zaleceń sądu konkursowego praca, nie tracąc nic ze swej pierwotnej głównej idei ,stanie się udanym przykładem twórczego współczesnego rozwinięcia założeń barkowych zarówno dla architektury jak i założenia parkowego, co było głównym celem podjętej przez Zamawiającego próby uratowania cennego założenia i nadania mu współczesnej funkcji.

W ocenie Sądu konkursowego, praca w niewystarczającym stopniu rozgranicza intensywność zaproponowanych działań inwestycyjnych na obszarze ogrodu barokowego od terenu naturalistycznej otuliny. Przyjęte rozwiązanie może skutkować nadmiernym wzrostem łącznych kosztów inwestycyjnych oraz kosztów utrzymania zieleni na terenie zespołu. Proponowana nowa zabudowa odnosi się do budynków historycznych, jednocześnie operując współczesnym językiem form czytelnie oddziela obiekty nowe od istniejących historycznych. Całość założenia jest spójna plastycznie, o zachowanej hierarchii nasycenia architektury detalem. Projektowane rozwiązania materiałowe zewnętrzne nie wzbudzają polemiki. Zachodnia oficyna stanowi nową i ciekawą propozycję przeszklonego parterowego pawilonu. Dyspozycja funkcjonalna wnętrza pałacu jest właściwa, w opinii sądu należy rozważyć zmianę lokalizacji toalet na piętrze, w celu zachowania regularnego rzutu barokowego budynku. Należy też przeanalizować wykonalność techniczną przyjętych założeń w zakresie zachowania i ekspozycji reliktów architektonicznych w części podziemnej obiektu. Mimo ogólnej poprawności estetycznej, projekt charakteryzuje się kilkoma mankamentami funkcjonalno-przestrzennymi które należy koniecznie poprawić w przypadku ewentualnego skierowania do realizacji. 

Zaproponowane rozwiązanie wzbudza wątpliwości ze względu na przewidywany zakres prac ziemnych niezbędnych do wykonania hali basenowej i podbasenia. Jednocześnie omawiana praca zakłada duży łączny zakres prac ziemnych, w odniesieniu do budynków oficyn, w opinii sądu uniemożliwiający zachowanie reliktów dawnej architektury. Takie rozwiązanie jest niezgodne z zawartymi w materiałach konkursowych wytycznymi konserwatorskimi. W opinii Sądu konkursowego, charakter wnętrz pałacu został określony w sposób właściwy, jednakże zakres przebudowy klatki schodowej, z uwzględnieniem łukowych zakończeń spoczników wydaje się być rozwiązaniem nieuzasadnionym historyczną rangą piętra budynku pałacu. Sąd konkursowy docenia równocześnie trafnie zaprojektowane odtworzenie barokowego założenia parkowego z uwzględnieniem późniejszych nawarstwień i sukcesji roślinnych. Warstwa graficzna pracy, zarówno od strony wizualizacyjnej jak i rysunkowej dobrze oddaje charakter projektowanego parku i zespołu.

W opinii sądu konkursowego tak znaczące przekształcenia Pałacu nie przynoszą nowych wartości przestrzennych uzasadniających zakres przekształceń. Wątpliwości sądu konkursowego wzbudziła też skala planowanych przekształceń terenu w najbliższym otoczeniu zespołu wykraczająca poza odtworzenie historycznego układu barokowych fortyfikacji. Sąd docenił dostrzeżoną przez uczestnika konkursu konieczność racjonalnego gospodarowania masami ziemi. Jednocześnie w ocenie sądu pomysł podniesienia rzędnej dziedzińca honorowego nie jest właściwy: ingerencja taka spowoduje zmianę proporcji odbioru elewacji frontowej pałacu oraz będzie się wiązała z ryzykami technicznymi związanymi z większym zakresem zakrycia piwnic ziemią. W ocenie Sądu konkursowego kontrowersje budzi również koncepcja wyeksponowania reliktów historycznych z przeniesieniem ich z miejsc historycznych dla dwóch „stref wystaw”. Układ funkcjonalny hotelu z korytarzem pośrodku nie pozwala na prawidłowe rozwiązanie funkcjonalne pokojów bez wymagane, z zachowaniem strefy wejścia do pokoju – takie rozwiązanie nie jest zgodne ze standardem 4* Sąd konkursowy docenia wartość ręcznych szkiców, za pomocą których autorzy pokazali wybrane elementy projektu. W opinii sędziów szkicowe „ikonki” we właściwy sposób wskazują charakter wybranych wnętrz urbanistycznych i przestrzeni.

Zaprojektowane rozwiązania funkcjonalno-użytkowe muzeum (budynku pałacu) są poprawne, należy jednak zwrócić uwagę na zbyt bogatą dekorację proponowanych rozwiązań sieni głównej pałacu oraz pomieszczeń parteru, nieopartą na jednoznacznych przesłankach historycznych. W opinii Sądu konkursowego na uznanie zasługuje szczegółowa analiza przez Autorów pracy sposobu ekspozycji reliktów historycznych. Jednocześnie sędziowie uznali, że forma architektoniczna oficyn nie jest właściwie dostosowana do ich rangi, szczególnie w odniesieniu do rangi przestrzennej pałacu. Sąd konkursowy docenia zaproponowany przez autorów pracy bogaty program funkcjonalny parku, zwracając jednocześnie uwagę, że zawarta w pracy propozycja „domków pobytowych” w części parkowej nie jest zbieżna z zaleceniem utrzymania standardu 4* dla miejsc noclegowych w zespole. Sąd konkursowy docenia wartość ręcznych szkiców, za pomocą których autorzy pokazali elementy reliktów historycznych wyeksponowane w projekcie. W opinii sędziów szkicowe „ikonki” we właściwy sposób wskazują charakter wyeksponowania tych elementów.